Gan là bộ phận giữ thuốc và các chất độc hại từ máu và làm cho chúng vô hại với cơ thể con người. Nó tạo ra các Enzym giúp duy trì sự cân bằng hormone và dự trữ các sinh tố. Ngoài ra lá gan còn tạo ra mật giúp tiêu hóa chất béo.Vậy để xét nghiệm gan chúng ta nên sử dụng kỹ thuật xét nghiệm nào?
- Vì sao nên xét nghiệm HIV càng sớm càng tốt?
- Phương pháp kỹ thuật Xét nghiệm Glucose bạn đã biết?
- Phương pháp Kỹ thuật Xét nghiệm nồng độ Kali trong máu?
Sử dung kỹ thuật xét nghiệm trong chẩn đoán bệnh gan
Bệnh gan có đến 5 xét nghiệm đo cùng một lúc trên một mẫu máu bao gồm:
- Alanine aminotransferase (ALT) – một loại enzyme chủ yếu tìm thấy trong gan, xét nghiệm tốt nhất để phát hiện bệnh viêm gan.
- Aspartate aminotransferase (AST) – một loại enzyme được tìm thấy trong gan và một vài nơi khác, đặc biệt là tim và cơ bắp khác trong cơ thể.
- Tổng số bilirubin – đo lường tất cả các sắc tố bilirubin trong máu.
- Xét nghiệm bilirubin liên hợp, một dạng duy nhất được tạo thành ở gan và thường được yêu cầu cùng với tổng số bilirubin ở trẻ sơ sinh bị bệnh vàng da.
- Alkaline phosphatase (ALP) – một enzyme liên quan đến đường mật; thường tăng lên do tắt nghẽn bên trong hoặc bên ngoài gan.
- Albumin – đo lường protein chính được tổng hợp bởi gan và phản ảnh gan tổng hợp protein này như thế nào.
- Tổng số protein – đo albumin và tất cả các protein khác trong máu, bao gồm cả các kháng thể được tạo ra để giúp chống nhiễm trùng.
Khi nào được chỉ định làm xét nghiệm gan?
Các xét nghiệm này được chỉ định khi triệu chứng nghi ngờ là của bệnh gan được nhận thấy. Chúng bao gồm: vàng da, nước tiểu đậm màu và phân màu sáng; buồn nôn, nôn và tiêu chảy; chán ăn; ói ra máu; phân có máu hoặc đen; sưng hoặc đau ở bụng; thay đổi trọng lượng bất thường; và mệt mỏi hoặc mất sức lực. Một hoặc nhiều các xét nghiệm này có thể được chỉ định khi một người đã hoặc có thể đã được tiếp xúc với virus viêm gan; có một lịch sử gia đình về bệnh gan; có uống rượu quá mức; hoặc là dùng một loại thuốc có thể gây tổn thương gan.
Kết quả xét nghiệm Y học gan có ý nghĩa gì?
- Điều quan trọng cần lưu ý là kết quả bất thường trong các xét nghiệm của môt người có thể xảy ra trong điều kiện không liên quan đến gan hoặc ống dẫn mật và ngược lại, kết quả bình thường có thể được tìm thấy ở những bệnh nhân có bệnh gan nghiêm trọng.
- Alanine aminotransferase (ALT) và aspartate aminotransferase (AST) tăng lên, chỉ ra rò rỉ từ các tế bào do viêm hoặc tế bào chết. Có nhiều khả năng bị bệnh gan khi các giá trị của AST và ALT cao, ALT tăng hơn AST trong tổn thương gan cấp tính như viêm gan.
- Bilirubin toàn phần tăng thường là do bệnh gan hoặc tắc nghẽn đường bài tiết mật vào ruột, ví dụ như sỏi mật. Bilirubin tan trong nước (liên hợp) ứ lại ở gan và sau đó vào máu và được bài tiết trong nước tiểu, phân trở nên nhợt nhạt. Tuy nhiên, bilirubin tăng cũng có thể xảy ra trong nguyên nhân làm phân hủy của các tế bào máu đỏ.
- Bệnh gan và tắc nghẽn đường mật cũng tăng alkaline phosphatase (ALP). Điều này được cho là do sự gia tăng áp lực trong ống mật, làm gan tạo ra nhiều ALP. Nếu có tổn thương cục bộ trong gan, ví dụ ung thư, các tế bào ung thư có thể được kích thích làm tăng sản xuất ALP , nhưng có thể có đủ tế bào gan xung quanh bình thường làm việc đủ để giữ bilirubin bình thường.
- Tổng số protein thường là bình thường trong bệnh gan. Sự khác biệt giữa nồng độ của nó và của albumin, được gọi là globulin, có xu hướng tăng khi albumin giảm, nhưng giá trị rất cao được nhìn thấy phổ biến nhất trong viêm gan do rượu và viêm gan do cơ thể sản xuất các kháng thể chống lại gan của mình (viêm gan tự miễn).
- Bệnh nhân có bệnh gan thường dễ bị bầm tím và mất một thời gian dài để cầm máu. Thời gian prothrombin (PT) dài cho thấy sự thiếu hụt các yếu tố đông máu do gan hoặc thiếu hụt vitamin K cần thiết cho các yếu tố đông máu làm việc. Bệnh nhân có PT dài có thể được tiêm vitamin K và đo lại PT trong 24 giờ. PT đáp ứng nhanh sau khi tiêm cho thấy sự thiếu hụt vitamin K hơn là các yếu tố đông máu.
Những câu hỏi thường gặp?
1. Tại sao bác sĩ muốn biết tôi đang dùng những thuốc gì?
Nhiều loại thuốc và thảo dược ,hoặc chế độ ăn uống bổ sung có khả năng gây ảnh hưởng đến gan. Sử dụng paracetamol quá mức và sự kết hợp của paracetamol và rượu có thể gây tổn thương gan nghiêm trọng, cũng như tiếp xúc với chất độc như nấm độc.
2. Tôi cảm thấy bình thường , tôi cũng có thể có bệnh gan ?
Có, bệnh gan sớm thường không gây triệu chứng hoặc triệu chứng không đặc hiệu nhẹ như mệt mỏi và buồn nôn.
3. Tôi có thể có kết quả xét nghiệm bất thường và không có bệnh gan?
Vâng, nhiều nguyên nhân bao gồm cả sốc, bỏng, nhiễm khuẩn nặng, tổn thương cơ, tổn thương cơ bắp từ tập thể dục nặng và mang thai có thể gây ra một hoặc nhiều hơn các xét nghiệm chức năng gan bất thường.
4. Tại sao lịch sử gia đình của tôi lại quan trọng?
Một số bệnh cảnh của gan, chẳng hạn như haemochromatosis và bệnh Wilson có thể di truyền. Phát hiện sớm những nguyên nhân cho phép bạn được điều trị và quản lý một cách thích hợp.
Muốn trở thành một chuyên viên Xét nghiệm Y học bạn có thể đăng kí khóa đào tạo Trung cấp Xét nghiệm tại Trường Y Khoa Pasteur.Đăng kí học chuyên ngành Kỹ thuật Xét nghiệm tại đây : Đăng kí tuyển sinh Trực tuyến
Hoặc đến nộp hồ sơ trực tiếp tại Trường theo địa chỉ:
Trường Trung Cấp Y Khoa Pasteur Hà Nội: Phòng 115 – Nhà N1 – số 101 Tô Vĩnh Diện – Khương Trung – Quận Thanh Xuân – Hà Nội (gần Ngã Tư Sở). Điện thoại tư vấn: 04.6296.6296 – 09.8259.8259.