Gan là cơ quan đóng vai trò vô cùng quan trọng trong cơ thể con người. Do đó, việc xét nghiệm chức năng gan rất cần thiết để biết được tình trạng sức khỏe của gan cũng như để chẩn đoán các bệnh lý gan có thể mắc phải. Trong đó, xét nghiệm men gan là một trong những xét nghiệm quan trọng nhất trong các xét nghiệm chức năng gan.
Xét nghiệm men gan là một trong những xét nghiệm quan trọng để đánh giá chức năng gan
1. Men gan là gì?
Men gan, còn được gọi là enzyme gan, là các chất men (enzym) sản xuất bởi tế bào gan và có vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa các chất trong cơ thể. Có nhiều loại men gan được xét nghiệm để đánh giá chức năng gan và phát hiện các vấn đề về sức khỏe gan.
Các men gan phổ biến được xét nghiệm bao gồm:
- Men ALT (Alanine Aminotransferase): Men này thường có mặt trong tế bào gan và bị gia tăng khi gan bị tổn thương. Tăng cao men ALT thường là một dấu hiệu của viêm gan hoặc tổn thương gan.
- Men AST (Aspartate Aminotransferase): Men này cũng có mặt trong tế bào gan, cũng như trong các mô khác như tim và cơ. Tăng cao men AST có thể cho thấy tổn thương gan hoặc các vấn đề khác trong cơ thể.
- Men ALP (Alkaline Phosphatase): Men này có mặt trong gan, mật và các tế bào xương. Tăng cao men ALP có thể liên quan đến các vấn đề gan hoặc xương.
- Men GGT (Gamma-Glutamyl Transferase): Men GGT thường tăng cao trong các bệnh gan như viêm gan, xơ gan hoặc sử dụng cồn quá mức.
Xét nghiệm men gan được sử dụng để đánh giá chức năng gan, phát hiện các vấn đề gan như viêm gan, xơ gan, tổn thương gan do rượu, và theo dõi sự phản ứng của gan đối với các liệu pháp điều trị. Nó là một công cụ quan trọng để đánh giá sức khỏe gan và giúp phát hiện sớm các vấn đề gan tiềm ẩn.
2. Xét nghiệm men gan được chỉ định khi nào?
Xét nghiệm men gan thường được dùng đánh giá sức khỏe của gan, nên khi xuất hiện các triệu chứng liên quan đến các bệnh lý về gan thường sẽ được bác sĩ chỉ định làm xét nghiệm, triệu chứng bao gồm:
- Nước tiểu sẫm màu
- Phân bạc màu
- Chán ăn
- Chướng bụng
- Tính tình thay đổi
- Cảm giác mệt mỏi
- Vàng da, vàng mắt
Khi bạn có triệu chứng vàng da nên thực hiện xét nghiệm men gan
Tuy nhiên, các bệnh lý về gan các triệu chứng thường ít xuất hiện hoặc xuất hiện ở giai đoạn muộn. Vậy nên, xét nghiệm men gan sẽ được thực hiện ở những đối tượng có nguy cơ cao như:
- Người sử dụng nhiều rượu bia, chất kích thích
- Gia đình có người mắc bệnh gan
- Thừa cân béo phì
- Đang sử dụng thuốc có thể ảnh hưởng tới gan.
3.Ý nghĩa của xét nghiệm men gan
Them Giảng viên Cao đẳng Xét nghiệm – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur xét nghiệm men gan có ý nghĩa quan trọng trong việc đánh giá chức năng gan và phát hiện các vấn đề về sức khỏe gan. Dưới đây là một số ý nghĩa của xét nghiệm men gan:
Đánh giá chức năng gan: Xét nghiệm men gan cho phép kiểm tra hoạt động của các men gan như ALT, AST, ALP và GGT. Khi gan bị tổn thương hoặc bị ảnh hưởng bởi các vấn đề sức khỏe, mức độ men gan trong máu thường tăng lên. Kết quả xét nghiệm men gan có thể cho thấy việc gan hoạt động bình thường hay có vấn đề gì đó cần được xem xét.
Phát hiện viêm gan và tổn thương gan: Một số bệnh gan như viêm gan, xơ gan, viêm gan siêu vi B và C có thể gây tổn thương cho tế bào gan và dẫn đến tăng men gan trong máu. Xét nghiệm men gan giúp phát hiện sớm các vấn đề này và đưa ra chẩn đoán chính xác.
Đánh giá sự ảnh hưởng của bệnh gan: Xét nghiệm men gan được sử dụng để theo dõi sự phản ứng của gan đối với các liệu pháp điều trị. Khi được điều trị, men gan thường giảm xuống nếu gan đang phục hồi và chức năng gan được cải thiện.
Đánh giá tình trạng gan do rượu: Men GGT là một men gan đặc biệt được sử dụng để đánh giá tình trạng gan liên quan đến sử dụng cồn. Tăng cao men GGT thường là một dấu hiệu của việc sử dụng cồn quá mức và có thể cho thấy tổn thương gan do cồn.
Giúp xác định nguyên nhân của các triệu chứng: Khi có các triệu chứng như đau gan, mệt mỏi, hoặc tiêu chảy, xét nghiệm men gan có thể giúp xác định nguyên nhân gốc rễ của các triệu chứng này, bao gồm các vấn đề về gan.
Đánh giá tác động của thuốc và chất độc: Xét nghiệm men gan có thể giúp đánh giá tác động của thuốc và chất độc lên gan. Một số loại thuốc và chất độc có thể gây tổn thương gan hoặc gây tăng men gan. Xét nghiệm men gan giúp theo dõi sự ảnh hưởng của các chất này đối với chức năng gan và đưa ra quyết định điều trị phù hợp.
Đánh giá tiến triển của bệnh gan: Xét nghiệm men gan thường được thực hiện định kỳ để theo dõi tiến triển của các bệnh gan như viêm gan mãn tính, xơ gan, và bệnh gan nhiễm mỡ. Kết quả xét nghiệm men gan cung cấp thông tin về chức năng gan theo thời gian, giúp xác định tốt hơn về sự phát triển của bệnh và hiệu quả của liệu pháp.
Đánh giá sức khỏe tổng quát: Gan đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa và loại bỏ các chất độc trong cơ thể. Xét nghiệm men gan cung cấp thông tin về chức năng gan và có thể phản ánh sức khỏe tổng quát của cơ thể. Kết quả xét nghiệm men gan có thể giúp đánh giá tình trạng sức khỏe tổng quát và phát hiện các vấn đề sức khỏe khác liên quan đến gan.
Đánh giá sự phù hợp của chế độ ăn uống và lối sống: Gan chịu trách nhiệm trong việc chuyển hóa chất béo và quản lý đường trong cơ thể. Xét nghiệm men gan có thể giúp đánh giá tác động của chế độ ăn uống và lối sống đối với gan. Kết quả xét nghiệm men gan có thể khuyến khích thay đổi chế độ ăn uống và lối sống để duy trì sức khỏe gan tốt.
Đánh giá rủi ro gan trong phẫu thuật: Xét nghiệm men gan được thực hiện trước và sau phẫu thuật gan để đánh giá chức năng gan và đánh giá rủi ro gan trong quá trình phẫu thuật. Kết quả xét nghiệm men gan có thể ảnh hưởng đến quyết định phẫu thuật và quản lý sau phẫu
Xét nghiệm men gan là một công cụ quan trọng để đánh giá sức khỏe gan và có vai trò quan trọng trong việc phát hiện sớm các vấn đề gan và theo dõi chức năng gan trong quá trình điều trị.
Xem thêm: kythuatxetnghiem.com